Overal waar mensen een relatie hebben, samenleven, samen werken kunnen conflicten ontstaan. Vaak ontstaan ze ongewild en onbewust. We kunnen rationeel begrijpen dat dit zo is, maar conflicten zijn voor de meeste mensen een natuurlijk lastig onderdeel van samenleven en samenwerken.
Dat heeft vooral te maken met hoe we naar conflicten kijken. Het is ook lastig omdat, eenmaal in een conflict, we meer aandacht hebben voor het gedrag dat voorkomt uit de schaduwzijde van de ander, dan voor dat van onszelf. Onze emoties en ingebrande denkbeelden bevestigen en versterken dat ook nog eens. Zo escaleren conflicten en vraagt het van ons om bewust en gewild ander gedrag te ontwikkelen dat de escalatie van het conflict doorbreekt.
Conflicten kosten tijd en geld.
In organisaties, maar ook als maatschappij is een gewoonte ontwikkeld om conflicten, zeker als ze zijn geëscaleerd, door anderen voor ons op te laten lossen.
We roepen de hulp in van hrm- adviseurs, juristen, advocaten, psychologen of mediators en doen in toenemende mate een beroep op de rechter.
In organisaties kennen we klachten- bezwaar- en bezwaarprocedures. Al deze manieren van conflicthantering zijn op zichzelf van waarde. Ze kosten veel tijd en geld en zijn niet altijd duurzaam. In de praktijk blijkt sprake van een groot gat tussen wat mensen zelf en wat eerdergenoemde professionals kunnen en doen ten aanzien van een conflict.
De huidige situatie in de samenleving die kenmerkt zich door grote verschillen, sociale onveiligheid en onrust. Dan zien we die ook in veel organisaties terug, ziekteverzuim is een lastig terug te dringen probleem, veel werknemers (40%) nemen afscheid van hun werknemer als gevolg van een conflict. Het kost organisaties veel energie, geld en tijd om hun organisatie aan te passen aan de eisen van de omgeving en medewerkers daar in mee te krijgen (bv. recent V&D en Blokker). Het zijn evenzovele oorzaken voor conflicten.
Goede conflictbehandeling en –begeleiding kun je zelf!
Wat we van elkaar vragen is om het beste in onszelf te ontwikkelen en in te zetten ten behoeve van gezamenlijke doelen en belangen. Dat geldt in organisaties, maar ook in andere relaties en in de samenleving. We doen een appel op het verschil tussen mensen, maar vinden het lastig te accepteren dat daar conflicten in organisaties bij horen.
Moderne organisaties vragen kennis- en informatie-uitwisseling, flexibiliteit en innovatie vraagt een groot veranderingsvermogen en werken met diversiteit.
Vernieuwingen komen alleen tot stand als je ook kunt verschillen. Dat vraagt ook om een andere conflictcultuur en –structuur in organisaties. Ik hoor u al denken: ‘dan moeten we nog meer professionals inhuren dat kost veel te veel!’
Niets is minder waar. F. Glasl introduceerde een gelaagdheid in behandeling en –begeleiding van conflicten in organisaties die eenvoudig in elke organisatie tot stand kan worden gebracht.
Gelaagde aanpak bij conflicten in organisaties: Conflictloods, conflictcoach en mediator
De basis daarvoor wordt gevormd door conflictloodsen, collega’s, medeleerlingen die anderen binnen de organisatie helpen en leren hoe ze met elkaar een conflict op lossen.
Ondertussen leren ze beter luisteren, beter samenvatten van wat de ander heeft gezegd, en leren zoals de conflictveroorzakers als de conflictloodsen meta over het conflict te denken en te spreken. Zo kunnen conflicten met een lage escalatiegraad binnen de eigen regelkring duurzaam worden opgelost en de verschillen weer positief worden ingezet.
In het geval er sprake is van een hogere escalatiegraad kunnen conflictcoaches worden ingezet. Dat zijn leidinggevenden, senior collega’s, hrm-functionarissen die zowel individueel als gezamenlijk met alle betrokkenen in conflict hoe ze met behulp van reflectie, inzicht en vaardigheden een passende manier kunnen ontwikkelen om tot de-escalatie en oplossing van het conflict te komen.
Voor de complexe en verder geëscaleerde conflicten kan tenslotte de hulp worden ingeroepen van een mediator. Dat kan een interne mediator zijn in dienst van de organisatie of een externe mediator.
Auteur Bas Delleman
Wil je meer weten over ons opleidingsinstituut of wil je graag aanvullende informatie over de opleidingen? Met onze ervaring, aanpak gericht op persoonlijke ontwikkeling en unieke visie op conflicten hebben we altijd een opleiding of leertraject die aansluit bij jouw leervraag.
